Bước tiến thực tiễn quan trọng trong quá trình xây dựng và vận hành Trung tâm Tài chính, Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng đã ban hành Quyết định số 1181/QĐ-UBND phê duyệt thử nghiệm có kiểm soát có thời hạn (“sandbox”) cho giải pháp công nghệ tài chính sáng tạo Basal Pay, do Công ty Cổ phần Giải pháp AlphaTrue phát triển.
Basal Pay là một ứng dụng dựa trên công nghệ blockchain, được thiết kế để hỗ trợ việc trao đổi tài sản số sang tiền pháp định, chẳng hạn như chuyển đổi các loại tiền điện tử như Bitcoin và USDT sang đồng Việt Nam (VND). Dự án được cấp phép thử nghiệm trong vòng 36 tháng, triển khai tại hai địa điểm: Trung tâm Hỗ trợ Khởi nghiệp và Đổi mới Sáng tạo Đà Nẵng, cùng Khu Công viên Phần mềm – Công viên CNTT Đà Nẵng số 1 và 2.
Quá trình thử nghiệm có kiểm soát này sẽ diễn ra theo 5 giai đoạn:(i) Khởi động và phát triển nền tảng; (ii) Thử nghiệm thí điểm giới hạn; (iii) Mở rộng quy mô; (iv) Đánh giá toàn diện; (v) Thực hiện dài hạn và thương mại hóa.
Quyết định phê duyệt này không chỉ mang ý nghĩa thí điểm, mà còn thể hiện bước chuyển chính sách rõ rệt trong khuôn khổ pháp lý của Trung tâm Tài chính tại Việt Nam—mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp trong lĩnh vực fintech và tài sản số đang phát triển nhanh chóng.
Tìm hiểu về khung pháp lý chính thức về cơ chế sandbox tại Việt Nam
Theo Nghị định số 94/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 01/07/2025, Việt Nam đã giới thiệu cơ chế sandbox trong lĩnh vực ngân hàng. Cơ chế này cho phép các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, và công ty fintech được cấp phép thử nghiệm một số sản phẩm và dịch vụ tài chính dưới sự giám sát của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN). Thời hạn thử nghiệm có thể kéo dài tối đa 2 năm, và được gia hạn hai lần, mỗi lần không quá 1 năm.
Tuy nhiên, nghị định này chỉ giới hạn trong 3 lĩnh vực: (i) Xếp hạng tín dụng; (ii) Chia sẻ dữ liệu qua API mở; (iii) Cho vay ngang hàng (P2P Lending).
Đáng chú ý, Basal Pay với công nghệ blockchain và mô hình chuyển đổi tài sản số sang tiền pháp định không nằm trong phạm vi của nghị định này.
Quy trình xin tham gia sandbox theo Nghị định 94 rất khắt khe: doanh nghiệp phải nộp hồ sơ đầy đủ lên NHNN, chứng minh tính sáng tạo, lợi ích cho người dùng, và tính khả thi. Ngoài ra, phải có khung quản lý rủi ro chặt chẽ, biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ thống ngân hàng và tiền tệ, cũng như cơ chế bảo vệ người tiêu dùng. Giải pháp phải trải qua đánh giá nội bộ về vận hành, chức năng và rủi ro, đảm bảo sẵn sàng thị trường sau thời gian sandbox.
Bên cạnh Nghị định 94, còn hai văn bản pháp luật khác sẽ định hình lại cơ chế sandbox của Việt Nam:
Cả hai luật này hiện chưa có hiệu lực, do đó, hiện nay Nghị định 94/2025/NĐ-CP là văn bản pháp lý duy nhất quy định cụ thể về điều kiện, trình tự, thủ tục, thẩm quyền cấp các giấy chứng nhận thử nghiệm cho các giải pháp Fintech.
Vậy cơ chế pháp lý nào để các ứng dụng Fintech (như Basal Pay) không nằm trong đối tượng áp dụng cấp phép sandbox tại Nghị định 94/2025/NĐ-CP được phê duyệt tại Đà Nẵng
Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội, có hiệu lực từ 01/09/2025, thiết lập khung pháp lý riêng cho Trung tâm Tài chính Quốc tế (IFC) tại TP.HCM và Đà Nẵng. Theo đó, Điều 9: cho phép cơ quan quản lý IFC ban hành quy định vận hành, bao gồm cả cơ chế sandbox. Điều 24: mở ra sandbox định hướng tương lai cho fintech và đổi mới sáng tạo, cho phép thử nghiệm các mô hình kinh doanh và công nghệ chưa được luật pháp Việt Nam điều chỉnh. Sandbox này có phạm vi rộng hơn Nghị định 94/2025/NĐ-CP, bao gồm cả blockchain, tài sản số, và sáng kiến tài chính xanh.
Tuy nhiên Nghị quyết 222/2025/QH15 chưa quy định chi tiết về thủ tục, hồ sơ hay tiêu chí , phê duyệt. Trong bối cảnh đó, việc Đà Nẵng phê duyệt Basal Pay cho thấy cách tiếp cận thực tiễn và linh hoạt, thể hiện sự sẵn sàng tiếp nhận các mô hình mới. Điều này còn tạo tiền lệ quan trọng, dịch chuyển cơ chế sandbox của Việt Nam từ mô hình kiểm soát chặt chẽ sang một khung pháp lý mở và thích ứng hơn, phù hợp với tốc độ thay đổi công nghệ.
Thông qua Basal Pay, Đà Nẵng đã chứng minh rõ ràng vị thế và ưu điểm vượt trội của một Trung tâm tài chính so với phần còn lại của Việt Nam, tận dụng chính sách cởi mở để thu hút đổi mới fintech.
Cơ hội cho doanh nghiệp Fintech và tài sản số tại các Trung tâm Tài chính tại Việt Nam
Việc chính thức phê duyệt thử nghiệm Basal Pay gửi đi thông điệp mạnh mẽ tới cộng đồng đầu tư quốc tế: Trung tâm tài chính tại Việt Nam sẵn sàng cung cấp một “phòng thí nghiệm pháp lý” cho đổi mới fintech.
Đối với startup, điều này có nghĩa là họ không cần phải chờ khung pháp lý hoàn chỉnh, mà có thể nộp đơn tham gia sandbox trực tiếp, miễn là chứng minh được khả năng quản lý rủi ro và tuân thủ các quy định về chống rửa tiền (AML) và chống tài trợ khủng bố (CFT).
Với phạm vi sandbox rõ ràng bao gồm blockchain, tài sản số và tài chính bền vững, sandbox tại Trung tâm tài chính Đà Nẵng có thể trở thành bệ phóng cho các mô hình fintech đột phá. Điều này không chỉ thúc đẩy đổi mới, mà còn thu hút vốn đầu tư mạo hiểm và hợp tác quốc tế, mang lại lợi thế cạnh tranh cho Việt Nam so với các nước trong khu vực còn thận trọng với công nghệ tài chính phi truyền thống.
Kết luận
Basal Pay được phê duyệt cho phép thử nghiệm đánh dấu bước ngoặt chính sách, khẳng định ưu thế vượt trội của cơ chế chính sách của Trung tâm tài chính tại Việt Nam.
Trong cuộc đua toàn cầu về fintech và tài sản số, lợi thế cạnh tranh sẽ thuộc về những quốc gia sớm thiết lập sandbox minh bạch và cởi mở. Với Basal Pay, Việt Nam đã phát đi tín hiệu sẵn sàng tham gia cuộc chơi quốc tế, khẳng định vị thế của một Trung tâm tài chính hấp dẫn cho doanh nghiệp và nhà đầu tư fintech trên toàn thế giới.